Kendimi bildim bileli belgesel izlemeye cok merakliyim. Eskiden ben kendi ba$Ima yada annemlerle beraber zaten izlerdim ama hayatima giren hic kimse ne bir sevgili ne de bir arkada$ belgesel turune benim kadar merakli olmadi. Goru$tugum insanlar ya apolitikti yada bildiklerinin cogunu haberlerden ve kurtlar vadisinden ogrenen insanlardi.
Robby'i ilk tanidigim zamanlarda en cok dikkatimi ceken, bir konu hakkinda soylediklerimi sonuna kadar dinleyip (ama kulaklariyla), hayir sen yanli$ biliyorsun demeden, buna mi kafa yordun demeden, hehe deyip gecmeden, mantikli cevaplar vermesi olmu$tu. Tamamen haksiz oldugum veya yanli baktigim bir konuda bile son derece zarif bir tonla ve bana konuya baska bir perspektiften bakmama yardimci olucak cevaplar vermesi, bazen ben konuyu yeterince bilmiyorum, falanca gune kadar bakicam sonra uzerinde konu$alim demesi cok ho$uma gitmi$ti. Tarti$ma adabini bilmeyen, konu$mak icin yeterince kelime dagarcigina sahip olmayan, cahil ve saygisiz tiplerle goru$mek durumunda olunca, onun bu hali benim icin bulunmaz bir meziyetti.
Zaman icerisinde ikimizden birinin bildigi digerinin bilmedigi, bildigimi sandigi ama tam bilmedigi yani uzerinde konu$amadigimiz konularda beraber belgeseller izlemeye ba$ladik. Tabiki tek bir belgeseli bilgi kaynagi olarak gorup, onu baz alarak bir yargiya varma hatasina du$meyerek. O konu hala merak ediyorsak ba$ka kaynaklarada bakiyoruz ama belgeseller ne olursa olsun iyi birer girizgah oluyorlar.
Guncel konulari derinlemesine ogrenmek icinde en ideali belgesel programlar oluyor. Frontline bunlardan bir tanesi.
Izleyiciyi SIKmadan, konuyu fazla dagitmadan, ilgi ki$ilerle yapilan roportajlarla susleyerek yapmi$lar.
Sorulara net, acik, kafa kari$tirmayacak cevaplar aliyoruz.
Mesela Amerika'da ekonomik kriz neden oldu? sorusunun cevabini ben pek cok ki$iden alamadim. Sonuclarini herkes cok guzel anlatiyor, burada bir problem yok ama sebebini acik ve anla$ilir aciklayabilen pek kimseyi gormemi$tim. I$te bu adamlar onu cok guzel anlatiyor. Dahasi, bir birinden cok farkli konulari i$liyor. Mesela baz istasyonuna tirmanan adamlarin hazin sonlarindan bahsettikleri bir bolumu de var.
Fazla uzun degil, 50 dakika falan. Eger daha uzun suren bir konu varsa 2 bolum halinde yayinliyorlar. $uan 31. sezonlarindalar, 28. sezona kadar konular hala bugun bile guncelligini koruyor.
Severek izledigim diger belgesel serisi "eyaletler $ekillerini nasil aldi?"
Sunucusu Frontline'dakilere gore cok daha geveze, esprili ve keyifli bir adam. Eyaletlerin $ekilleri cizilirken ne gibi faktorlerin rol oynadigini anlatiyor. Mesela, bir bolumde tren yolunun etkisini anlatirken, digerinde kulturel faktorleri anlatiyor. Tabiki bu esnada Amerikan tarihi hakkinda da cok $ey ogrenmi$ oluyoruz. Amerika'ya gelmek isteyenlerin, merak edenlerin ilgisini cekebilecegini du$unuyorum.
Son belgesel serisi cok eglenceli yada herkesin bilmesi gereken bir konu degil. Uzerinde her gun herkesin konu$ulabilecegi ho$ bir sohbet konusuda degil. Son 100 yildaki Amerikan ba$kanlari hakkinda PBS'in yaptigi bir belgesel (yani sponsorlu i$, az cok yanli olma ihtimali var).
Bu seri sayesinde cogunun yaptiklarini genel hatlariyla ogrendik. Turkiye'de nasil yakin tarih cok iyi bilinmiyorsa, burdada Amerikalilarin bile cogunun cok iyi bildigini du$unmuyorum ama $uan kalici oturumumla alakali bir takim sebeplerle ogrenmem gerekiyordu. Benim icin en olumlu tarafi kar$ila$tirma yapma imkani bulmu$ olmam. Mesela, eskiden tarihte cok haz etmedigim bir cumhurba$kaninin, artik pek cok davrani$Ini konjekturel bulmaya ba$ladim. Doneminin diger ba$kanlarina baktigimda hic farkli olmadiklarini gordum. Bu bakimdan bana cok $ey katti. Kar$ila$tirmali tarih bilmemenin benden neler goturdugunu bu kadarcik bilgi kirintisiyla bile gormu$ oldum.
Itiraf etmeliyim ki, cift olarak ikimizde iyi birer film izleyicisi degiliz. Robby komedi izlemeyi sever. Ben animasyon severim. Bunlari da mumkun mertebe sinemada izlemeye calisiriz. Ama evde genellikle belgesellere takiliyoruz. Dev ekran televizyonu bile Rosevelt'in tum kiri$ikliklarini gormek istiyorum diyerek alan bir sevgilim var. Ne bekleyebiliriz ki? :)
Dolayisiyla $imdiden soyleyeyim, izlediklerim deyince bahsettiklerim, belgeselden oteye gecmeyecek.
Posts
